تبدیل تاریخ میلادی و شمسی به یکدیگر

یکی از ابتدایی ترین مشکلاتی که برنامه نویسان ایرانی با آن مواجه می‌شوند تبدیل کردن تاریخ از میلادی به شمسی و برعکس می‌باشد. چند سال پیش که لازم شد تا برای یکی از برنامه‌هایی که داشتم می‌نوشتم، تاریخ رو هم ثبت کنم و به دلیل اینکه آن زمان تجربه چندانی در زمینه جاوا نداشتم خیلی نتونستم از کلاس‌ها و توابعی که در این زمینه وجود داشتند استفاده کنم. در نهایت که هیچ نتیجه‌ای از این جستجو نگرفتم تصمیم گرفتم خودم تابعی بنویسم که این کار رو برام انجام بدهد. این کار رو انجام دادم و با اینکه کلاس شلخته‌ای نوشته بودم ولی درست کار کرد.

این اواخر که برای چند برنامه دیگر لازم بود در آنها تاریخ‌ها به هم تبدیل شوند، کلاس‌های مختلف رو بررسی کردم و هر کدوم مزایا و معایب خودشون رو داشتند.

توی برنامه‌نویسی جاوا کلاس‌های مختلفی برای کار با تاریخ و ساعت وجود دارند. دو تا از پر کاربرد ترین کلاس‌ها در این زمینه کلاس Date و کلاس Calendar هستند. حال اگر بخواهیم سال، ماه و روز میلادی را با استفاده از کلاس Date و به صورت سه عدد صحیح بگیریم باید به صورت زیر عمل کنیم:

Date date = new Date();
 
SimpleDateFormat simpleDateFormat = new SimpleDateFormat("dd");
int day = Integer.parseInt(simpleDateFormat.format(date));
 
simpleDateFormat = new SimpleDateFormat("MM");
int month = Integer.parseInt(simpleDateFormat.format(date));
 
simpleDateFormat = new SimpleDateFormat("yyyy");
int year = Integer.parseInt(simpleDateFormat.format(date));

در اینجا خط اول تاریخ و ساعت الان رو در متغیر date ذخیره می‌کنیم. سپس با استفاده از SimpleDateFormat فرمتی که برای تاریخ لازم داریم رو تعیین می‌کنیم و بعد date رو توی اون قالب تعیین شده تحویل می‌گیریم. اما چون خروجی به صورت رشته (String) هست باید اون رو به عدد صحیح تبدیل کنیم که این کار رو Integer.parseInt() برامون انجام میده. حالا ببینید اگر بخواهیم همین کار را با استفاده از Calendar انجام بدیم به چه صورت انجام میشه:

Date date = new Date();
Calendar cal = Calendar.getInstance();
cal.setTime(date);
int year = cal.get(Calendar.YEAR);
int month = cal.get(Calendar.MONTH);
int day = cal.get(Calendar.DAY_OF_MONTH);

در اینجا هم با استفاده از کلاس Date تاریخ و ساعت فعلی رو گرفتیم، در خط دوم یک متغیر از جنس Calendar تعریف شد، در خط سوم زمان برای متغیر cal تنظیم شد. در خطوط بعد روز، ماه و سال رو از cal دریافت می‌کنیم.

تا اینجا ما سه تا عدد داریم که روز، ماه و سال رو به میلادی به ما میده. اما یک نکته ریز وجود داره و اون هم اینه که توی کدهایی که به روش دوم نوشته شده باشند ماه از یک شروع نمیشه بلکه از صفر شروع میشه. یعنی متغیر month عددی بین ۰ تا ۱۱ می‌باشد (در حالی که با استفاده از SimpleDateFormat مقداری بین ۱ تا ۱۲ خواهد بود). هر چند این می‌تواند در برنامه‌نویسی مزایایی به همراه داشته باشد اما گاهی باعث گیج شدن شخص می‌شود.

int month = cal.get(Calendar.MONTH) + 1;

خوب اینجا ما سه تا عدد داریم که می‌خواهیم تاریخ هجری شمسی معادل اون رو پیدا کنیم. کلاسی که در اینجا می‌خوام بهتون معرفی کنم کلاسی هست به نام DateConverter (به نقل از: فول کده). ابتدا یک کلاس به همین نام توی پروژه خودتون ایجاد کنید و در ادامه کدهای زیر رو به اون اضافه کنید:

import android.annotation.SuppressLint;
/**
 * FuLLKade.COM
 */
public class DateConverter {
    private int day, month, year;
    private int jYear, jMonth, jDay;
    private int gYear, gMonth, gDay;
    private int leap, march;

    /**
     * Calculates the Julian Day number (JG2JD) from Gregorian or Julian
     * calendar dates. This integer number corresponds to the noon of the date
     * (i.e. 12 hours of Universal Time). The procedure was tested to be good
     * since 1 March, -100100 (of both the calendars) up to a few millions
     * (10**6) years into the future. The algorithm is based on D.A. Hatcher,
     * Q.Jl.R.Astron.Soc. 25(1984), 53-55 slightly modified by me (K.M.
     * Borkowski, Post.Astron. 25(1987), 275-279).
     *
     * @param year  int
     * @param month int
     * @param day   int
     * @param J1G0  to be set to 1 for Julian and to 0 for Gregorian calendar
     * @return Julian Day number
     */
    private int JG2JD(int year, int month, int day, int J1G0) {
        int jd = (1461 * (year + 4800 + (month - 14) / 12)) / 4
                + (367 * (month - 2 - 12 * ((month - 14) / 12))) / 12
                - (3 * ((year + 4900 + (month - 14) / 12) / 100)) / 4 + day
                - 32075;
        if (J1G0 == 0) {
            jd = jd - (year + 100100 + (month - 8) / 6) / 100 * 3 / 4 + 752;
        }
        return jd;
    }

    /**
     * Calculates Gregorian and Julian calendar dates from the Julian Day number
     * (JD) for the period since JD=-34839655 (i.e. the year -100100 of both the
     * calendars) to some millions (10**6) years ahead of the present. The
     * algorithm is based on D.A. Hatcher, Q.Jl.R.Astron.Soc. 25(1984), 53-55
     * slightly modified by me (K.M. Borkowski, Post.Astron. 25(1987), 275-279).
     *
     * @param JD   Julian day number as int
     * @param J1G0 to be set to 1 for Julian and to 0 for Gregorian calendar
     */
    private void JD2JG(int JD, int J1G0) {
        int i, j;
        j = 4 * JD + 139361631;
        if (J1G0 == 0) {
            j = j + (4 * JD + 183187720) / 146097 * 3 / 4 * 4 - 3908;
        }
        i = (j % 1461) / 4 * 5 + 308;
        gDay = (i % 153) / 5 + 1;
        gMonth = ((i / 153) % 12) + 1;
        gYear = j / 1461 - 100100 + (8 - gMonth) / 6;
    }

    /**
     * Converts the Julian Day number to a date in the Jalali calendar
     *
     * @param JDN the Julian Day number
     */
    private void JD2Jal(int JDN) {
        JD2JG(JDN, 0);
        jYear = gYear - 621;
        JalCal(jYear);
        int JDN1F = JG2JD(gYear, 3, march, 0);
        int k = JDN - JDN1F;
        if (k >= 0) {
            if (k <= 185) {
              jMonth = 1 + k / 31;
                jDay = (k % 31) + 1;
                return;
            } else {
                k = k - 186;
            }
        } else {
            jYear = jYear - 1;
            k = k + 179;
            if (leap == 1) {
                k = k + 1;
            }
        }
        jMonth = 7 + k / 30;
        jDay = (k % 30) + 1;
    }

    /**
     * Converts a date of the Jalali calendar to the Julian Day Number
     *
     * @param jY Jalali year as int
     * @param jM Jalali month as int
     * @param jD Jalali day as int
     * @return Julian day number
   */
    private int Jal2JD(int jY, int jM, int jD) {
        JalCal(jY);
        return JG2JD(gYear, 3, march, 1) + (jM - 1) * 31 - jM / 7 * (jM - 7) + jD - 1;
    }

    /**
     * This procedure determines if the Jalali (Persian) year is leap (366-day
     * long) or is the common year (365 days), and finds the day in March
     * (Gregorian calendar) of the first day of the Jalali year (jYear)
     *
     * @param jY Jalali calendar year (-61 to 3177)
     */
    private void JalCal(int jY) {
        march = 0;
        leap = 0;
        int[] breaks = {-61, 9, 38, 199, 426, 686, 756, 818, 1111, 1181, 1210,
                1635, 2060, 2097, 2192, 2262, 2324, 2394, 2456, 3178};
      gYear = jY + 621;
        int leapJ = -14;
        int jp    = breaks[0];
        int jump  = 0;
        for (int j = 1; j <= 19; j++) {
            int jm = breaks[j];
            jump = jm - jp;
            if (jY < jm) {
                int N = jY - jp;
                leapJ = leapJ + N / 33 * 8 + (N % 33 + 3) / 4;
                if ((jump % 33) == 4 && (jump - N) == 4) {
                    leapJ = leapJ + 1;
                }
                int leapG = (gYear / 4) - (gYear / 100 + 1) * 3 / 4 - 150;
                march = 20 + leapJ - leapG;
                if ((jump - N) < 6) {
                    N = N - jump + (jump + 4) / 33 * 33;
                }
                leap = ((((N + 1) % 33) - 1) % 4);
                if (leap == -1) {
                    leap = 4;
                }
                break;
            }
            leapJ = leapJ + jump / 33 * 8 + (jump % 33) / 4;
            jp = jm;
        }
    }

    /**
     * Modified toString() method that represents date string
     *
     * @return Date as String
     */
    @SuppressLint("DefaultLocale")
    @Override
    public String toString() {
        return String.format("%04d-%02d-%02d", getYear(), getMonth(), getDay());
    }

    /**
     * Converts Gregorian date to Persian(Jalali) date
     *
     * @param year  int
     * @param month int
     * @param day   int
     */
    public void gregorianToPersian(int year, int month, int day) {
        int jd = JG2JD(year, month, day, 0);
        JD2Jal(jd);
        this.year = jYear;
        this.month = jMonth;
        this.day = jDay;
    }

    /**
     * Converts Persian(Jalali) date to Gregorian date
     *
     * @param year  int
     * @param month int
     * @param day   int
     */
    public void persianToGregorian(int year, int month, int day) {
        int jd = Jal2JD(year, month, day);
        JD2JG(jd, 0);
        this.year = gYear;
        this.month = gMonth;
        this.day = gDay;
    }

    /**
     * Get manipulated day
     *
     * @return Day as int
     */
    public int getDay() {
        return day;
    }

    /**
     * Get manipulated month
     *
     * @return Month as int
     */
    public int getMonth() {
        return month;
    }

    /**
     * Get manipulated year
     *
     * @return Year as int
     */
    public int getYear() {
        return year;
    }
}

استفاده از این کلاس بسیار ساده است. به این منظور برای تبدیل تاریخ از میلادی به هجری شمسی یک متغیر به صورت زیر تعریف کرده و با استفاده از متد gregorianToPersian تبدیل تاریخ انجام می‌شود:

DateConverter converter = new DateConverter();
converter.gregorianToPersian(year, month, day);

اما هنوز کار تمام نشده. برای اینکه بتونید مقادیر تبدیل شده رو بگیرید به صورت زیر عمل می‌کنیم:

int year  = converter.getYear();
int month = converter.getMonth();
int day   = converter.getDay();

اما اگر بخواهیم تاریخ را از هجری شمسی به میلادی تبدیل کنیم از متد persianToGregorian استفاده می‌کنیم:

DateConverter converter = new DateConverter();
converter.persianToGregorian(year, month, day);

و مانند قبل می‌توانیم تاریخ میلادی را دریافت کنیم:

int year  = converter.getYear();
int month = converter.getMonth();
int day   = converter.getDay();